روغن بادام؛ خواص، فواید و کاربرد ها

در این مقاله راجع به درخت این دانه اعجاب انگیز و اثرات و فایده های آن بر پوست و مو با هم بخوانیم. درخت بادام از خانواده گیاهان «گلسرخیان» که در لاتین (Rosaceae) نامیده می شود ، که در سراسر دنیا پرورش داده می‌شود. ارتفاع این درخت از پنج تا حداکثر به هشت متر می رسد که برگ های آن دراز و نوک تیز می باشد و به وسیله ی یک دم برگ دراز به ساقه وصل می شود. گل‌های این درخت صورتی هستند. مغز بادام به شکل بیضی و پوسته ای به رنگ قهوه‌ای آن را پوشانده است.

میوه بادام در حالت تازه که به آند چغاله یا چاغاله بادام می گویند، از کرک پوشیده است ولی به مرور قسمت گوشت دار میوه آن خشک می‌شود، و به صورت پوسته ضخیم و خشکی در اطراف در می‌آید. 

مغز بادام، پوست و میوه گل این درخت بهشتی دارای خواص دارویی هستند و از نظر دارویی بادام تلخ دارای ارزش بیشتری است.

بادام و خواص بادام را نباید نادیده گرفت. چرا که بادام دارای مواد معدنی بسیاری است که تمامی سلول‌های بدن می‌توانند از آن تغذیه کنند. چربی‌های غیر اشباعی که در بادام وجود دارد، می‌تواند مقدار کلسترول بد خون بدن را تا حد زیادی کاهش بدهد. در مقابل، مقدار کلسترول خوب خون با مصرف بادام افزایش پیدا می‌‎کند. خواص و مزایای بادام برای سلامت بدن انسان بیشتر از این دو مورد است. به صورتی که حتی از روغن بادام در کاربردهای لوازم آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود. این لوازم آرایشی و بهداشتی متناسب با انواع و اقسام پوست‌ها می‌باشد. افرادی که پوست چرب دارند، می‌توانند از لوازم آرایشی که با عصاره بادام خوراکی تهیه می‌شوند، استفاده کنند. بدون آن‌که چربی سطح پوست آن‌ها بیشتر شود!

خاستگاه و زیست بوم میوه بادام

بادام درختی یا بادام کوهی هر کدام به یک نوع از بادام شیرین اشاره می‌کنند. بادام درختی همان بادامی است که در انواع تنقلات وجود دارد. انوع درخت بادام می‌تواند تلخ یا شیرین باشد. لذا، خواص و فواید بادام شیرین و تلخ با هم فرق دارند. گیاه بادام درختی مناطق نیمه خشک رشد و پرورش پیدا می‌کند. جو آب و هوایی در این منطقه می‌بایست از نوع خشک و کوهستانی باشد. محصولات درخت بادام تلخ در وعده‌های غذایی اصلا قابل مصرف نیست. به همین خاطر، درخت بادام تلخ تنها برای مصارف درمانی و دارویی مناسب می‌باشد. 

دقیقا مشخص نیست که نخستین بار، گیاه روینده بادام درختی یا بادام تلخ در کدام یک از کشورها رشد پیدا کرد. اما به طور کلی، بادام درختی در اکثر کشورهای آسیای مرکزی کشت می‌شود. با عصاره بادام تلخ و شیرین می‌توان روغن بادام اصل را تهیه کرد. البته عصاره هر کدام از دو نوع بادام، به طور جداگانه تهیه می‌شود. روغن بادام تلخ را نمی‌توان به صورت مستقیم مصرف کرد. چون در این حالت، تاثیرات منفی روغن بادام تلخ بیشتر از خواص آن است. بادام شیرین هم همان بادام خوراکی است که در وعده‌های صبحگاهی می‌توانیم مصرف کنیم.

خواص و فواید بادام

بادام تلخ و بادام شیرین، هر دو برای سلامت کل اعضای بدن، مفید و سودمند می‌باشند. مزایای بادام برای پوست و مو و حتی بافت‌ ماهیچه‌ای قلب و عروق بدن، ایجاب می‌کند که محصولات آرایشی و بهداشتی را تهیه کنید که این عصاره بادام را در ترکیبات خود داشته باشند. بازسازی سطح پوست و ارتقاء سلامتی تارهای مو در فرد از فواید بادام است. به طوری که پس از مصرف بادام، شاهد تاثیر مثبت بادام در دو عضو زیبایی‌بخش بدن هستید. 

تسکین دردهای بیماری سرطان هم با عصاره بادام ممکن است. به طوری که پس از ورود مواد معدنی نهفته در بادام به بدن، از مقدار مواد شیمیایی و عملکرد آن‌‌ها در بدن به شدت کاسته می‌شود. این روند بهبود به دلیل آنتی‌ اکسیدان‌های بسیاری است که در ساختار بادام وجود دارد. زمانی که آنتی اکسیدان‌های بادام به صورت مستقیم با سطح پوست تماس پیدا می‌کنند، رادیکال‌های آزاد در لایه‌های متعدد این عضو خنثی می‌شوند. در صورتی هم که بادام یا عصاره آن را به صورت خوراکی مصرف کنید، از عملکرد سوء رادیکال‌های آزاد تا حد زیادی کاسته می‌شود.

خواص و کاربردهای بادام برای مو

داشتن موهای لطیف و براق زمانی ممکن است ک به تمامی احتیاجات فولیکول‌های مو پاسخ داده شود. ملانین، یکی از اساسی‌ترین عناصری است که فولیکول‌های مو به آن نیاز دارند. ملانین یا همان رنگدانه‌های مو در قسمت قشر مو باید به اندازه‌ای باشند که رنگ ساقه تارها حالت طبیعی خود را داشته باشند. در صورت کمبود ملانین در قشر مو، رنگ ساقه‌های مو سفید خواهد بود. بادام یک مواد غذایی برای موها است که نقش زیادی در تولید ملانین موها دارد. 

• ملانین ساز مو:
  ویتامین E در بادام، یک ماده‌ی محرک طبیعی برای ملانین سازی در قشر مو محسوب می‌شود. چرا که ویتامین E، خاصیت ضد آنتی اکسیدانی دارد. به صورتی که اگر روزانه مدت زیادی را زیر نور آفتاب خورشید باشید، رادیکال‌های جذب شده پوست به کلی مهار می‌شوند. این خاصیت بادام برای مو توانسته است تا حد زیادی احتیاجات پوست را برطرف کند.
• افزایش استحکام مو:
  کوتیکول مو از چندین لایه مختلف تشکیل شده است. خارجی‌ترین لایه آن، از جنس آمینو اسید می‌باشد. به طوری که مقدار آمینو اسیدها در این لایه، از لایه‌های قبلی کوتیکول مو بیشتر است. زمانی که تارهای مو نازک می‌شوند، در واقع مقدار آمینو اسیدها در خارجی‌ترین لایه کوتیکول به شدت تقلیل پیدا کرده است. بادام در ساختار خود دارای مقادیر زیادی پروتئین می‌باشد. چنان‌چه سطح پوست سر را با عصاره بادام تلخ ماساژ بدهید، لایه خارجی کوتیکول مو مستحکم‌تر می‌شود. چون بادام تلخ سرشار از پروتئین‌های مهم و اساسی است که پس از ورود به داخل پوست به چند آمینو اسید تبدیل می‌شود.
• تنظیم کننده رطوبت موها:
  اختلال در متابولیزم چربی‌ها می‌تواند موها را خیلی خشک یا خیلی چرب کند. برای این‌که بتوان مانع از چرب شدن موها شد، باید متابولیزم چربی‌ها را کنترل کرد. در صورتی که کلسیم به مقدار کافی در بدن وجود داشته باشد، متابولیزم چربی‌ها تا ۹۹ درصد کنترل می‌شود. به صورتی که در حضور کلسیم، چربی‌ها به انرژی تبدیل می‌شوند. زمانی که عصاره بادام به بدن وارد می‌شود، مقدار زیادی کلسیم به آزاد می‌شوند. سپس این کلسیم‌های آزاد شده در سطح بدن، انرژی زیادی را از متابولیزم چربی‌ها آزاد می‌کنند. بدین ترتیب می‌توان گفت که رطوبت موها با بادام تنظیم و تعدیل شده است.

خواص و کاربردهای بادام برای پوست

بادام برای پوست همانند یک بمب انرژی است. به طوری که با مصرف بادام، پوست شما شادابی خود را دوباره به دست می‌آورد. مواد مغذی مانند بادام که سرشار از چربی‌های غیر اشباع می‌باشند، سوخت و ساز کربوهیدرات‌های سطح بدن را افزایش می‌دهند. پس از سوخت و ساز کربوهیدرات‌ها در بدن، مقدار زیادی انرژی حاصل می‌شود. این انرژی‌ها جذب سلول‌های پوستی می‌شود. به همین خاطر، خواص بادام برای پوست همانند تاثیرات مثبت مقدار زیادی انرژی در سطح پوست می‌باشد. 

• کاهش اثرات آفتاب سوختگی:
  ویتامین D در مغز بادام تلخ بعنوان ویتامین آفتاب معروف است. زمانی که پوست افراد در زیر نور خورشید قرار می‌گیرد، مقداری ویتامین D برای بدن تولید می‌شود. حال اگر مقدار ویتامین D در سطح پوست زیاد باشد، اثرات منفی آفتاب سوختگی در پوست چندان برجسته نیست. علاوه براین، درمان آفتاب سوختگی یکی از خواص بادام برای سلامت پوست می‌باشد.
• سم زدایی میکروب‌ها در پوست:
  بحث سم زدایی میکروب‌ها در پوست اهمیت بسیاری دارد. چرا که گسترش میکروب‌ها در زیر پوست سبب می‌شود تا سرعت فرآیند کلاژن سازی پوست به شدت کاهش پیدا کند. همچنین، تجمع میکروب‌ها در زیر پوست می‌تواند نخستین خط دفاعی بدن را تضعیف کند. برای ‌این‌که بتوان مانع از این دو آسیب جبران ناپذیر شد، باید از محصولات پاکسازی پوست استفاده کرد.
• کاهش سوزش در سطح پوست:
  مواد آلرژی زا می‌توانند سبب التهاب، خارش و سوزش پوست شوند. نوشیدن خوراکی‌هایی با طبع گرم و واکنش پوست  نسبت به تغییرات فصلی از جمله دلایل اصلی کاهش سوزش در سطح پوست به شمار می‌روند. جهت این‌که بتوان علائم آلرژی را تا حد زیادی کاهش داد، باید مقدار منیزیم در سطح بدن را افزایش داد. چون کمبود منیزیم در بدن می‌تواند از اثرات سوء عوامل آلرژی بکاهد. در ساختار میوه‌ بادام هم این ماده معدنی و ارزشمند وجود دارد. اگر در فصل‌های پیش از بهار یا پاییز از بادام استفاده کنید، شاهد نشانه‌های کمتری از آلرژی پوستی خواهید بود.
• رطوبت رسان به پوست دور ناخن:
  قارچ‌های پوستی روی زیبایی و جلوه ناخن‌ها اثر معکوس دارند. به طوری که حتی پس از مصرف لاک‌های تقویتی، ناخن‌ها زیبا به نظر نمی‌رسند. قارچ ناخن از محل نوک ناخن ایجاد می‌شود. پس از ایجاد شدن قارچ ناخن، تمامی سطوح زیر پوست ناخن دچار عفونت‌‎های قارچی می‌شوند. به همین ترتیب ناخن‌ها، رنگ طبیعی خود را از دست می‌دهند و کدر می‌شوند. دلیل اصلی تغییر رنگ ناخن و پوست دور ناخن این است که سیستم ایمنی بدن توسط فعالیت‌ قارچ‌های پوستی سرکوب شده است. در صورتی که پوست دارای مقادیر کافی از منگنز باشد، سیستم ایمنی بدن می‌تواند فعالیت‌ قارچ‌ها را سرکوب کند. به این ترتیب، بادام می‌تواند اثرات مثبتی بر روی پوست دور ناخن داشته باشد.

خواص و کاربردهای بادام برای سلامتی بدن

غده‌های بدن برای این‌که بتوانند به ترشح هورمون بپردازند، باید مواد اساسی شرکت کننده در واکنش‌های شیمیایی را داشته باشند. این ماده‌های معدنی از مواد طبیعی بدست می‌آید. موادی که برای فرآوری و تهیه آن‌ها از هیچ گونه مواد شیمیایی استفاده نمی‌شود. بادام و روغن بادام اصل، همین خواص را دارد. به گونه‌ای که با مصرف هر کدام، هیچ خطری سلامت غده‌های بدن را تهدید نمی‌کند. 

• کاهنده قند خون:
  بیماران دیابتی در مصرف مواد غذایی در وعده‌های روزانه خود، محدودیت‌هایی دارند. این محدودیت‌ها به منزله‌ی جلوگیری از افت یا افزایش ناگهانی قند خون می‌باشد. برای مثال، موادی که دارای اسیدهای چرب اشباع هستند، می‌توانند قند خون را تا حد زیادی افزایش بدهند. در صورتی که اسیدهای چرب غیر اشباع به محیط درونی بدن این افراد وارد شود، هیچ علائمی از افزایش قند خون در دو ساعت پس از میل کردن غذا، مشاهده نخواهد شد. بادام و روغن بادام دارای خاصیت کاهنده قند خون در افراد دیابتی می‌باشد. چون مصرف چربی‌های گیاهی، افزایش قند خون را در پی نخواهد داشت.
• بهبود سلامت غده تیروئید:
  فواید روغن بادام می‌تواند بر روی عملکرد کلی غده تیروئید تاثیر زیادی داشته باشد. این خاصیت بادام به منگنز موجود در ترکیبات آن باز می‌گردد. منگنز و غده تیروئید هم با هم رابطه‌ی تنگاتنگی دارند. به صورتی که اگر مقدار منگنز در بدن به اندازه‌ی کافی نباشد، فعالیت‌های تیروکسین در غده تیروئید هم انجام نمی‌شود.  اگر بادام و عصاره آن را به طور متداوم مصرف کنید، میزان منگنز موجود در کل بدن افزایش خواهد یافت. بعد از افزایش منگنز نیز هورمون تیروکسین در غده تیروئید به اندازه‌ی نرمال ترشح می‌شود.
• مانع از بروز نارسایی کبدی:
  احتمال رخداد نارسایی کبدی در افرادی که دچار بیماری‌های خودایمنی هستند، بیشتر است. جهت این‌که بتوان ریسک ابتلا به نارسایی کبدی را به طور چشمگیری کاهش داد، باید سیستم ایمنی را تقویت کرد. مصرف روزانه منابع طبیعی که می‌توانند سیستم ایمنی را قوی‌تر کنند، بهترین راه برای جلوگیری از نارسایی کبدی است. روغن بادام اصل یا بادام خوراکی، یک منبع غنی از پروتئین‌ها و مواد معدنی است. پروتئین‌های بادام موجب می‌شوند تا سدهای دفاعی بدن در مقابل عوامل بیماری، محکم‌ و غیر قابل نفوذ باشند.

کاربردهای درمانی و صنعتی بادام

همه‌ی موارد گفته شده، نشان می‌دهد پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌ها با بادام ممکن است. برای تقویت هر کدام از اعضای بدن لازم است از عصاره بادام استفاده کنید. در برخی از مواقع، مصرف بادام خوراکی می‌تواند از همه‌ی راه‌های دیگر، موثرتر باشد. در بعضی از مواقع هم ممکن است بافت خارجی عضو بدن به تاثیرات مثبت بادام نیاز جدی داشته باشد. به همین خاطر، به کاربردهای درمانی بادام باید نگاه ویژه و اساسی داشت. 

• ماسک صورت و بدن با عصاره بادام:
  ماسک صورت بادام به مراتب بهتر از سایر ماسک‌های شیمیایی است. چرا که ماسک روغن بادام حاوی عناصر اساسی برای تغذیه سلول‌های رویی سطح پوست می‌باشد.
• شامپو بادام:
  زیبایی و سلامت مو آن‌قدر اهمیت دارد که شما در انتخاب بهترین شامپو طبیعی، زمان زیادی را صرف کنید. شامپو بادام دارای کمترین مواد شیمیایی در ترکیبات اصلی خود می‌باشد. به همین خاطر، این شوینده طبیعی می‌تواند بافت‌های فرسوده مو را ترمیم کند و رطوبت پوست سر را کنترل نماید.
• سرم مو بادام:
  بحث مراقبت از موها در هر سن و سالی همواره مطرح است. پس مراقبت ۱۰۰ درصدی از موها، یک اصل اساسی می‌باشد. به طوری که رژیم غذایی ضعیف انسان می‌تواند روی حالت موهای فرد تاثیرگذار باشد. سرم مو بادام حاوی ترکیبات طبیعی از قبیل پتاسیم، کلسیم و ویتامین D است. هر کدام از این مواد معدنی در جایگاه خود ضروری هستند.
• روغن بدن بادام:
  با روغن بدن بادام شاهد حضور هر چه تمام‌تر مواد معدنی مغز بادام خواهید بود. مسلما برای داشتن پوست مرطوب تنها نمی‌توان به مصرف بادام خوراکی طبیعی اکتفا کرد. چون سلول‌های روی سطح پوست هم نیاز دارند تا تقویت شوند. تقویت سلول‌های سطح پوست به منزله‌ی جلوگیری از چروکیده شدن آن‌ها می‌باشد. در مقابل، عدم برآورده کردن مواد معدنی پوست می‌تواند نشانه‎هایی از پیری زودرس را در چهره‌ی فرد به نمایش بگذارد. بدیهی است که روغن بدن بادام برای مصرف خوراکی مناسب نیست. استفاده موضعی از این روغن بدن بادام می‌تواند بدن را هیدراته نگهدارد. درمان خشکی پوست با روغن بدن بادام همان چیزی است که همه‌ی افراد می‌خواهند!

عوارض جانبی مصرف بادام

عوارض جانبی مصرف بادام در صورتی سلامت بدن را خدشه‌دار می‌کند که فرآورده‌های نامرغوب عصاره بادام را تهیه کنید. این موضوع درباره‌ی کیفیت پایین میوه بادام گیاهی هم صدق می‌کند. اگر مقدار زیادی از بادام گیاهی تازه در دسترس دارید، باز هم نباید تمامی آن‌ها را مصرف کنید. چون مصرف بیش از حد مواد معدنی می‌تواند فعالیت عادی کلیه‌ها را دچار اختلال کند.

خانم‌هایی که باردار هستند، باید دقت بیشتری به مقدار بادام مصرفی خود داشته باشند. چرا که مقدار زیاد منگنز در بادام می‌تواند کم‌خونی یا فقر آهن را برای آن‌ها بهمراه داشته باشد. ضعف‌های پی در پی، کم‌اشتهایی و عدم تعادل در حین راه رفتن از جمله عوارض جانبی مصرف بادام می‌باشند. 

روغن بادام ، بزرگِ بزرگان در طب سنتی

تقریبا نمی‌توانید تابلویی را در مغازه‌های عطاری پیدا کنید که از روغن بادام و خواص آن، حرفی به میان نیامده باشد. روغن بادام و هزار و یک خواص آن، داستان پر پیچ و تاب سلامتی قلب، مغز و پوست ما است. حتی روغن بادام جزو عصاره‌هایی است که می‌تواند بدون به جای گذاشتن اثرات منفی، حساسیت‌های پوستی نوزادان تازه متولدشده را رفع کند و مانع از خشکی پوست لطیف و نرم آن‌ها شود. اگر نگران یک کرم ضد آفتاب ارگانیک برای کودک خود هستید، روغن بادام اصل همان گزینه‌ی مطلوب شما است. روغن بادام با دارا بودن مقدار زیادی ویتامین E می‌تواند مانع از نفوذ اشعه فرابنفش خورشید در سلول‌های پوست شود. به همین خاطر، روغن بادام برای آن دسته از افرادی که پوست بسیار حساسی دارند، یک محافظ بی‌خطر و پُرخواص محسوب می‌شود.

طرز تهیه روغن بادام اصل در طب سنتی

1. ابتدا به داشته‌های خودتان نگاه کنید. بررسی کنید که بادام‌های شما تازه هستند یا مدت زیادی از برداشت یا خرید آن‌ها می‌گذرد.  اگر مدت چندانی از تهیه‌ی آن‌ها نمی‌گذرد و مطمئن هستید که بادام‌ها تازه هستند، آن‌ها را بدون اینکه در آب بخیسانید، کافی است در دستگاه میکسر خود بریزید. در صورتی که بادام‌های شما تازه نیستند و کاملا خشک می‌باشند، لازم است آن‌ها را در کاسه‌ی آبی خیس کنید و به مدت ۲۴ الی ۳۶ ساعت به همان حالت بگذارید. حداکثر پس از ۳۶ ساعت، پوست بادام‌های خیسانده شده را از بگیرید و همه‌شان را به محفظه میکسر منتقل کنید.
2. میکسر را روشن کنید و هر ۱۰ دقیقه یکبار، میکسر را خاموش کنید تا عصاره بادام در اثر حرارت زیاد تیغه‌ی دستگاه پخته نشود و به همان حالت خام خود باقی بماند. بعضی از افراد معتقدند که با حرارت دادن بادام‌ها می‌توان عصاره بیشتری را از آن‌ها گرفت. اما اینطور نیست. عصاره بادامی که قبلا حرارت دیده است، خواص بی‌نظیر خودش را ندارد و نمی‌توان به منزله‌ی یک داروی طبیعی و بی عیب و نقص نگریست.
3. پس از روشن نگه داشتن میکسر و خاموش کردن آن پس از ۱۰ دقیقه، این کار را تا جایی ادامه بدهید که بادام‌ها به حالت خمیری در بیایند. زمانی که بادام‌ها حالت خمیری گرفتند، آن‌ها را در پارچه‌ای با بافت‌های ریز قرار بدهید تا قطرات روغن به داخل ظرف چکه کند و تفاله بادام‌ها کاملا بدون عصاره روغنی باشد. در صورتی که می‌خواهید بدانید که نحوه تهیه‌ی روغن بادام شما درست و از روی اصول بوده، به رنگ آن توجه کنید. اگر رنگ روغن بادام، شیری و مایل به سفید بود، نحوه‌ی تهیه‌ی روغن بادام خانگی شما کاملا درست بوده است.

سوالات متداول: