وقتی شما یک لباس گرانقیمت خریداری کرده‌اید تمام سعی خود را می‌کنید که از آن به خوبی نگهداری کنید، مثلاً از شوینده مناسب برای شستشوی لباس گرانقیمت استفاده کنید تا به پارچه لباس آسیبی وارد نشود. بارها گفته شده که پوست انسان یکی از ارزشمندترین لباس هر انسان است و باید سعی شود با یک روتین مراقبت پوست از این لباس ارزشمند محافظت کنیم. یکی از موارد مهم در روتین مراقبت پوست استفاده از ضد آفتاب است. در مطالب گذشته از جدی گرفتن مصرف ضد آفتاب و مضرات نور خورشید روی پوست صحبت کردیم و گفتیم که اشعه فرابنفش دشمن شماره یک پوست انسان است.
نکته مهم بعد از انتخاب و خرید بهترین کرم ضد آفتاب برای مراقبت پوست در برابر اشعه‌های مضر خورشید، نحوه استفاده از ضد آفتاب است. نکته‌ای که اکثر افراد از آن اطلاعی ندارند. در این مطلب قصد داریم نحوه صحیح استفاده از ضد آفتاب را به‌طور مفصل توضیح دهیم و به سوالات و دغدغه‌های ذهنی شما پاسخ دهیم. سوالاتی مانند لزوم استفاده از ضد آفتاب دور چشم یا نحوه استفاده از ضد آفتاب بدن و مهم‌تر اینکه مقدار مناسب ضد آفتاب در هر بار مصرف چقدر است؟ همچنین از چگونگی نحوه محافظت از صورت علاوه‌بر استفاده از ضد آفتاب صورت خواهیم گفت. پس تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
ضد آفتاب سپر بلای پوست شما است!
همه می‌دانیم که برای سلامت بهداشت دهان و دندان باید هر روز مسواک بزنیم و نخ دندان بکشیم و کم اتفاق می‌افتد که این کار را فراموش کنیم چون به خوبی آگاه هستیم کوتاهی از این کارها آسیب جدی به دندان‌ها می‌زند. استفاده از ضد آفتاب هم برای پوست هم باید مانند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن جزیی از روتین کارهای روزمرۀ ما باشد.
وقتی مسواک شما خراب می‌شود یا نخ دندان و خمیردندان شما به اتمام می‌رسد، سریع مسواک مناسبی را مجدد خریداری می‌کنید و تیوب خمیر دندان تمام شده را دور انداخته و تیوب خمیردندان جدید را جایگزین آن می‌کنید. مطمئناً وقتی مسواک شما خراب می‌شود خمیر دندان تمام می‌شود، مسواک زدن را فراموش نمی‌کنید، بنابراین باید نسبت به خرید کرم ضد آفتاب نیز همین قدر حساسیت به خرج دهید. یعنی بلافاصله بعد از تمام شدن کرم ضد آفتابی که استفاده می‌کنید، تیوب جدید کرم ضد آفتاب را خریداری و استفاده کنید.
شما به بهداشت دهان و دندان خود اهمیت می‌دهید و همیشه سعی می‌کنید بهترین انتخاب را بین انواع مسواک‌ها و خمیردندان‌ها داشته باشید و بنابراین باید سعی کنید بهترین انتخاب را بین انواع کرم ضد آفتاب ایرانی مانند ضد آفتاب سینره یا ضد آفتاب سی‌گل و خارجی مانند ضد آفتاب الارو یا ضد آفتاب اوریاژ داشته باشید. در یک کلام کرم ضد آفتاب سپر بلای پوست شما در مقابل نور خورشید است، پس به هیچ وجه استفاده از ضد آفتاب را پوشت گوشت نیندازید.
در مطالب قبل از مضرات نور خورشید روی پوست و لزوم استفاده از ضد آفتاب صحبت کردیم، همچنین گفتیم برای انتخاب و خرید یک کرم ضد آفتاب مناسب چه فاکتورهایی را باید در نظر گرفت. اما بعد از انتخاب و خرید کرم ضد آفتاب خوب نوبت به استفاده آن می‌رسد. نحوه استفاده از ضد آفتاب به اندازه انتخاب و خرید کرم ضد آفتاب مهم و ضروری است.
هر کرم که در روتین مراقبت پوست قرار دارد باید به درستی استفاده شود تا به سلامت و شادابی پوست کمک کند. کرم ضد آفتاب هم از این قاعده جدا نیست. شاید در انتهای مطلب متوجه شوید که کرم ضد آفتاب را به روش صحیح استفاده نکرده‌اید، پس مطالعه این مطلب خالی از لطف نیست.
[bvtextbox]
پیشنهاد مطالعه:
نکات مهم در انتخاب یک کرم ضد آفتاب مناسب
[/bvtextbox]
استفاده از ضد آفتاب
شما بهترین کرم ضد آفتاب را خریده‌اید، یک کرم ضد آفتاب با SPF مناسب که متناسب با نوع پوست شما است و هنگام خرید دقت کرده‌اید که کرم ضد آفتاب حتماً طیف گسترده باشد که از پوست شما در برابر هر دو اشعه UVA و UVB محافظت کند. در بین برندهای متنوع ضد آفتاب ایرانی و خارجی، برندی را انتخاب کرده‌اید که افراد بیشترین رضایت را از خرید و استفاده از آن داشته‌اند. اما اگر شما به روش صحیح از بهترین کرم ضد آفتابی که خریده‌اید استفاده نمی‌کنید، در واقع مثل این است که کرم ضد آفتاب صورت یا بدن را استفاده نکرده‌اید.
احتمالاً تعجب کرده‌اید اما نحوه استفاده از ضد آفتاب به اندازه خرید کرم ضد آفتاب مهم است. احتمالاً با خودتان می‌گویید که هر روز قبل از خروج از خانه کرم ضد آفتاب صورت استفاده می‌کنید و اگر بخواهید در این روزهای گرم تابستانی به استخر روزباز بروید حتماً ضدآفتاب بدن به همراه دارید. یاحتی آنقدر نسبت به سلامت پوست خود حساس هستید که از ضد آفتاب دور چشم استفاده می‌کنید. اما شما فقط ۵۰ درصد راه را برای حفظ سلامت پوست خود رفته‌اید، ۵۰ درصد نحوه استفاده ضد آفتاب است.
نحوه استفاده ضد آفتاب با کرم‌های مراقبت روتین پوست متفاوت است. به عنوان مثال شما بعد از شستشوی صورت با فوم یا ژل شستشو از کرم آبرسان استفاده می‌کنید و این کار را معمولاً دو بار در روز انجام می‌دهید. اما نحوه استفاده ضد آفتاب در روتین مراقبت پوست متفاوت است و اگر به روش صحیح از ضد استفاده نکنید اشعه فرابنفش به راحتی به پوست شما نفوذ می‌کند و باعث ایجاد مشکلات پوستی در آینده می‌شود.
axe m
نحوه استفاده از ضد آفتاب به مشابه مصرف ویتامین
این روزها به دلیل شیوع کرونا بازار استفاده از انواع ویتامین‌ها برای افزایش سیستم ایمنی بدن بالا است. با مصرف ویتامین از بدن در برابر حمله ویروس کرونا حمایت می‌کنید، پزشکان نیز بارها توصیه کرده‌اند که افزایش سیستم ایمنی بدن در کنار استفاده از ماسک، حفظ فاصله اجتماعی، رعایت بهداشت فردی و پیروی از قانون ۲۰ دقیقه‌ای شستن دست‌ها به قطع زنجیره ابتلا به کرونا کمک بزرگی می‌کند. اما آیا یک دوره مصرف ویتامین تاثیری در در افزایش سیستم ایمنی بدن دارد؟ پاسخ منفی است. شما می‌دانید که ویتامین را باید طبق اصول و در بازه زمانی مشخص مصرف کنید تا سیستم ایمنی بدن افزایش پیدا کند.
نحوه استفاده از ضد آفتاب نیز شبیه به استفاده از ویتامین است، یعنی باید طبق اصول و در بازه زمانی مشخص انجام شود تا روی پوست صورت تاثیر مثبت را داشته باشد. کرم ضد آفتاب نقش حفاظتی دارد و بسته به نوع ضدآفتاب که مینرال یا شیمایی است، حمله اشعه UVA و UVB را به پوست دفع می‌کند. اما ضد آفتاب زمانی می‌‌تواند حمله اشعه‌های UVA و UVB را دفع کند که در ساعت مشخص استفاده و تجدید شود.
اما استفاده از ضد آفتاب چگونه است؟
استفاده از ضد آفتاب ساده است، کافی است چند نکته ساده و کلیدی را رعایت کنید تا ضد آفتاب عملکرد خوبی در برابر نفوذ اشعه فرابنفش روی پوست داشته باشید.
بسیاری از افراد وقتی قصد دارند از خانه خارج شوند، سعی می‌کنند که در زمان نزدیک به خروج از خانه کرم ضد آفتاب را استفاده کنند، مثلا ۵ دقیقه قبل از بیرون رفتن و در معرض تابش خورشید قرار گرفتن. اگر شما هم این کار را می‌کنید باید این عادت غلط را کنار بگذارید، چون با این روش ضد آفتاب صورت یا دور چشم تا حدود ۳۰ دقیقه هیچ محافظتی از پوست شما در برابر اشعه‌های مضر خورشید نمی‌کند.
ضد آفتاب را مثل یک بازیکن فوتبال در نظر بگیرید، یک فوتبایست قبل از شروع بازی بدن خود را گرم می‌کند تا بتواند عملکرد خوبی در زمین داشته باشد. کرم ضد آفتاب هم برای اینکه بتواند عملکرد خوبی روی پوست داشته باشد و از پوست در برابر نفوذ خورشید دفاع کند باید جذب پوست شود، جذب شدن ضد آفتاب صورت یا بدن درست مثل گرم کردن یک فوتبالیست قبل از شروع بازی است.
بنابراین یکی از نکات مهم در نحوه استفاده از ضد آفتاب این است که کرم ضد آفتاب مناسب صورت یا بدن را حتماً ۲۰ الی ۳۰ دقیقه قبل از خروج از خانه به پوست بزنید. شما در این مدت زمان به کرم ضد آفتاب فرصت می‌دهید خود را برای مقابله با خورشید آماده کند، یعنی جذب پوست شود.
این قانون، یعنی مصرف ضد آفتاب ۳۰ دقیقه قبل از خروج از خانه برای تمامی ضد آفتاب‌ها است، فرقی نمی‌کند شما SPF آفتاب شما چقدر است یا نوع پوست شما چگونه است، حتی نوع مینرال یا شمیایی هم در قانون ۳۰ دقیقه‌ای نحوه استفاده ضد آفتاب تاثیری ندارد.
[bvtextbox]
یکی از نکات مهم در نحوه استفاده از ضد آفتاب این است که کرم ضد آفتاب صورت یا بدن را حتماً ۲۰ الی ۳۰ دقیقه قبل از خروج از خانه به پوست بزنید. شما در این مدت زمان به کرم ضد آفتاب فرصت می‌دهید خود را برای مقابله با خورشید آماده کند، یعنی جذب پوست شود.
[/bvtextbox]
تجدید ضد آفتاب
قانون بعدی که در نحوه استفاده از ضد آفتاب مهم است، تجدید آن است. شما هر روز قبل از خروج از خانه به مقدار مناسب ضد آفتاب صورت سا ضد آفتاب دور چشم استفاده می‌کنید و حتی قانون ۳۰ دقیقه‌ای را هم رعایت می‌کنید اما در طول روز و زمانی که در معرض تابش شدید نور خورشید قرار دارید، ضد آفتاب را تجدید نمی‌کنید. پس در واقع شما اصلاً ضد آفتاب استفاده نکرده‌اید.
تجدید ضد آفتاب یکی از نکات مهم و کلیدی در نحوه استفاده از ضد آفتاب است. ضد آفتاب‌ها در شرایط عادی به مدت ۲ ساعت از پوست در برابر اشعه‌های مضر خورشید محافظت می‌کنند و بنابراین شما در طول مدت زمانی که در برابر خورشید قرار دارید، ضد آفتاب را باید هر ۲ ساعت یک‌بار تجدید کنید.
اشاره کردیم که ضد آفتاب در شرایط معمول باید هر ۲ ساعت مجدد استفاده شود، شرایط معمول یعنی شما در حال شنا یا ورزش زیر نور خورشید نیستید و بنابراین تجدید هر ۲ ساعت یک‌بار کفایت می‌کند. اما زمانی که در حال شنا در استخر روباز هستید و یا ورزش سنگین در فضای باز و زیر نور خورشید می‌کنید که باعث عرق کردن شدید می‌شود، فاصله تجدید ضد آفتاب کم به حدود هر ۱ ساعت یک‌بار می‌رسد.
احتمالاً الان می‌گویید که برای شنا و ورزش در محیط باز از کرم ضد آفتاب ضد آب و ضد تعریق استفاده می‌کنید، اما متاسفانه باید بگوییم که استفاده از ضد آفتاب ضد تعریق و ضد آب هم تفاوت چشم‌گیری در مدت زمان تجدید آن ایجاد نمی‌کند. حتی ضد آفتاب‌هایی که ادعا می‌کنند ضدآب و ضد تعریق هستند، بازه زمانی تجدید ضد آفتاب را ۶۰ الی ۸۰ دقیقه تعیین کرده‌اند. این بازه زمانی روی تیوب ضد آفتاب درج شده است.
ضد آفتاب مقاوم در برابر آب
لازم است این نکته را بدانید که FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا) درآخرین مقررات خود استفاده از کلمه ضد آب را روی تیوب‌های ضد آفتاب با این ادعا را ممنوع کرد. چرا که طی تحقیقات این سازمان ضد آفتاب ضد آب نداریم، بلکه ضد آفتاب مقاوم در برابر آب داریم و به همین دلیل این سازمان کلمه مقاوم در برابر آب (Water-resistant) را جایگزین کلمه ضد آب (waterproof) کرد.
در تحقیقاتی که سازمان FDA انجام داد، مشخص شد که ضد آفتاب‌ها تا ۴۰ تا ۸۰ دقیقه بعد از مرطوب شدن، روی پوست دوام دارند. ادعای دیگری که این سازمان رد می‌کند، ادعای ضد عرق بودن کرم ضد آفتاب است. طبق تحقیق و بررسی FDA ضد آفتاب مقاوم در برابر آب با عرق بدن از بین نمی‌رود پس اگر برندی ادعای تولید ضد آفتاب ضد عرق را کرد، هرگز اعتماد نکنید. نکته مهمی که باید هنگام خرید ضد آفتاب مقاوم در آب باید در نظر بگیرید این است که روی تیوب آن مدت زمان تجدید دوباره کرم درج شده باشد که معمولاً بین ۴۰ الی ۸۰ دقیقه است، در غیر این صورت اعتماد نکنید.
[bvtextbox]
پیشنهاد مطالعه:
آیا میتوان از بی بی کرم و سی سی کرم بعنوان ضدآفتاب استفاده کرد؟BB و CC
[/bvtextbox]
نکته دیگری که در نحوه استفاده از ضد آفتاب مهم است، مقدار مناسب مناسب ضد آفتاب در هر بار استفاده است. ضد آفتاب باید به‌خوبی تمام قسمت‌های بدن شما که در برابر نور خورشید قرار دارد را پوشش دهد در نتیجه باید مقدار مناسب ضد آفتاب مهم است و باید در استفاده از ضد آفتاب اقتصادی عمل نکنید، یعنی در هر بار استفاده به اندازه یک بند انگشت یا نخود استفاده نکنید.
مقدار مناسب ضد آفتاب در هربار مصرف ۶ قاشق چایخوری برای پوشش کل بدن است. یعنی صورت، گردن، دست‌ها، پاها و …. در یک تحقیق مشخص شد که ۶۷ درصد از مردم انگلیس مقدار مناسب ضد آفتاب را استفاده نمیکنند و ۴۴ درصد نصف مقدار مناسب یعنی حدود ۳ قاشق چایخوری از ضد آفتاب برای پوشش بدن در مقابل آفتاب استفاده می‌کنند.
توجه داشته باشید که مقدار مناسب ضد آفتاب در کنار قانون ۳۰ دقیقه‌ای و تجدید هر ۲ ساعت یک‌بار از مشکلات پوستی در آینده جلوگیری می‌کند.
مقدار مناسب ضد آفتاب
اگر بخواهیم مقدار مناسب ضد آفتاب برای هر قسمت از بدن را تفکیک کنیم به صورت زیر است:
- نصف قاشق چایخوری ضدآفتاب برای صورت گردن
- یک قاشق چایخوری برای بازوها
- یک قاشق چایخوری برای ساعدها
- دو قاشق چایخوری برای پاها
- یک قاشق چایخوری برای سینه و شکم
- یک قاشق چایخوری برای برای کمر و شانه‌ها
پیشنهاد می‌کنیم یک‌بار هنگام استفاده از ضد آفتاب از قاشق چایخوری برای اندازه‌گیری استفاده کنید تا از مقدار مناسب ضد آفتاب را برای هربار مصرف بدانید. این مقدار توسط انجمن پوست انگلیس تعیین شده است.
افرادی که از ضد آفتاب رنگی استفاده می‌کنند معمولاً مقدار مناسب ضد آفتاب را استفاده نمیکنند، یکی از دلایل آن پوشش و رنگی است که کرم‌های ضد آفتاب رنگی رو پوست ایجاد می‌کنند و افراد تصور می‌کنند که کرم به اندازه کافی استفاده شده است. در حالی که وظیفه اصلی و مهم کرم‌های ضد آفتاب رنگی محافظت از پوست در برابر اشعه‌های مضر خورشید است و نقش دوم آن جایگزینی به جای کرم‌پودر است. بنابراین پوشش‌دهی و رنگ‌دهی شما را گول نزند و از ضد آفتاب رنگی نیز به همان مقدار مناسب استفاده کنید.
در ایران معمولاً نصف قاشق چایخوری برای پوشش صورت و گردن استفاده می‌شود. آقایان نیز اگر ریش و سبیل دارند باید نواحی گونه‌ها، پیشانی و بینی را با مقدار مناسب ضدآفتاب پوشش دهند و در صورتی که لباس آستین کوتاه تن می‌کنند روی دست و بازوها را نیز باید ضد آفتاب بزنند.
axe m
نحوه استفاده از ضد آفتاب هنگام حمام آفتاب
با شروع تابستان بازار برنزه کردن پوست هم داغ می‌شود. البته الان به لطف سولاریوم افراد در هر فصل سال می‌توانند برنزه کنند. اما عده‌ای ترجیح می‌دهند که با نور آفتاب برنزه شوند نه دستگاه سولاریوم. اما سوالی که همیشه زمان برنزه شدن مطرح می‌شود این است که کرم باید از کرم ضد آفتاب استفاده شود و یا خیر.
عده‌ای تصور می‌کند که استفاده از ضد آفتاب از روند برنزه شدن پوست جلوگیری می‌کنند به همین دلیل بدون استفاده از مقدار مناسب ضد آفتاب زیر نور خورشید قرار می‌گیرند تا برنزه شوند. متاسفانه باید بگوییم که برنزه کردن بدون استفاده از مقدا مناسب ضد آفتاب بدترین کاری است که می‌توانید سر پوست خود بیاورید.
این را باید بدانید که برنزه شدن در واقع مکانیسم دفاعی پوست است. پوست زمانی که در معرض نور خورشید قرار می‌گیرد با تولید ملانوم از پوست در برابر حمله اشعه فرابنفش حمایت می‌کند. به همین دلیل بسیاری از پزشکان معتقدند که برنزه کردن پوست به معنای آسیب رساندن به پوست البته با میل و رغبت است.
ضد آفتاب از پوست در برابر اشعه‌های خورشید محافظت می‌کند و شما با استفاده مقدار مناسب ضد آفتاب صورت و بدن خطر ابتلا به سرطان پوست، پیری زودرس و ایجاد چین و چروک و لکه‌های پوستی جلوگیری می‌کند. در مطالب گذشته نیز گفتیم که هیچ کرم ضدآفتابی محافظت صد درصدی از پوست نمی‌کند و شما با استفاده از مقدار مناسب ضد آفتاب تنها باعث می‌شوید که پوست‌تان آسیب کمتری ببیند.
استفاده از ضد آفتاب نیز با برنزه کردن پوست در تضاد نیست و می‌توانید از ضد آفتاب زمان آفتاب گرفتن یا به اصطلاح حمام آفتاب و یا حتی سولاریوم استفاده کنید. ضد آفتاب ممکن است تنها روند برنزه کردن را کمی کند کند که در مقابل محافظتی که از پوست در برابر اشعه‌های UV انجام می‌دهد، قابل چشم‌پوشی است. معمولاً افراد برای برنزه کردن بوست از ضد آفتاب با SPF 30 استفاده می‌کنند.
بسیاری از پزشکان توصیه می‌کنند که حتی هنگام برنزه کردن پوست با سولاریم نیز ضد آفتاب فراموش نشود تا آسیب اشعه UV به پوست به حداقل برسد. توصیه می‌کنیم اگر برای شما شادابی و سلامت پوست‌تان مهم است، برنزه نکنید و یا دفعات آن راکاهش دهید. آسیب‌های اشعه UV به پوست جدی و گاهی جبران ناپذیر است.
زمان حمام آفتاب می‌توانید از ضد آفتاب بدن که به صورت اسپری هستند، استفاده کنید تا ضد آفتاب به‌خوبی تمام بدن شما را پوشش دهد.
axe m
[bvtextbox]
افرادی که از ضد آفتاب رنگی استفاده می‌کنند معمولاً مقدار مناسب ضد آفتاب را استفاده نمیکنند، یکی از دلایل آن پوشش و رنگی است که کرم‌های ضد آفتاب رنگی رو پوست ایجاد می‌کنند و افراد تصور می‌کنند که کرم به اندازه کافی استفاده شده است.
[/bvtextbox]
نحوه استفاده ضدآفتاب در خانه
شما باید از ضد آفتاب در خانه استفاده کنید! بله درست متوجه شدید، استفاده از مقدار مناسب ضد آفتاب صورت و بدن در خانه لازم ضروری است. وقتی در طول روز در خانه هستید، اشعه فرابنفش از شیشه عبور می‌کند و خود را به پوست شما می‌رساند. اشعه UVA از پنجره عبور می‌کند و به راحتی در لایه عمیق پوست شما نفوذ می‌کند و باعث مشکلات پوستی می‌شود.
محافظت از پوست در برابر نور آبی (HEV) یکی دیگر از دلایل استفاده از ضد آفتاب در خانه است. نور ابی از خورشید ساطع می‌شود اما دستگاه‌های دیجیتال مانند تبلت، گوشی موبایل، تلویزیون و لپ‌تاپ نیز نور آبی ساطع می‌کنند، بنابراین برای محافظت از پوست باید در خانه نیز به مقدار مناسب ضد آفتاب استفاده کرد.
شاید فکر کنید که استفاده از ضد آفتاب در خانه اغراق‌آمیز و به قول قدیمی‌ها مته به خشاش گذاشت باشد اما سرطان پوست و یکی از سرطان‌های شایع و جدی است و گاهی پروسه درمان آن طولانی و پیچیده خواهد بود و یکی از روش‌های موثر جلوگیری از بروز سرطان پوست استفاده از ضد آفتاب صورت و بدن است.
استفاده از ضد آفتاب دور چشم ضروری است؟
پوست دور چشم نازک‌تر از پوست قسمت‌های دیگر است و علائم پیری پوست زودتر در اطراف چشم با چین و چروک خود را نشان می‌دهد. فرمولاسیون ضد آفتاب چشم به‌گونه‌ای که باعث عدم واکنش و سوزش پوست اطراف چشم می‌شوند. به همین دلیل افرادی که پوست حساسی دارند توصیه می‌شود که از کرم ضد آفتاب دور چشم استفاده کنند.
افرادی که پوست چرب دارند و از کرم ضد آفتاب بدون چربی استفاده می‌کنند، احتمال دارد که پوست اطراف چشم‌شان دچار خشکی و کم‌آبی شود، این افراد نیز برای محافظت از پوست اطراف چشم بهتر از از ضد آفتاب دور چشم استفاده کنند. کرم‌های ضد آفتاب دور چشم معمولاً حاوی ویتامین است و در سلامت پوست اطراف دور چشم موثر است.
اگر پوست حساسی ندارید می‌توانید از ضد آفتاب صورت برای دور چشم نیز استفاده کنید، اما دقت کنید که پوست واکنش ندهد و آبرسانی اطراف چشم را فراموش نکنید.