مارچوبه؛ خواص، فواید و کاربردها
راهنمای محتوا
در طول تاریخ، مارچوبه به دلیل دارا بودن بسیاری از خصوصیات درمانی، در طب سنتی مورد استفاده قرار می‌گرفت. در طول دوره‌های مختلف در روم، مصر و یونان باستان، مارچوبه برای درمان مشکلات پزشکی مختلف مورد استفاده بود. امروزه نیز مارچوبه می‌تواند تاثیرات فوق العاده‌ای روی سلامتی بگذارد و به عنوان یک فرمول طبیعی بهبود مو و پوست، کاهش خطر بیماری‌های قلبی و دیابت و غیره… مورد استفاده قرار گیرد.
خاستگاه و زیست بوم مارچوبه
گیاه مارچوبه ابتدا در اروپا در اکثر کشورها به طور طبیعی و تجاری کشت شد. این گیاه همچنین در آسیای غربی و شمال آفریقا کشت می شود. مارچئبه در ایران نیز وجود دارد و در نواحی ای مانند البرز، قزوین و تبریز شهر خوی برداشت می شود.
خواص و فواید مارچوبه
خوردن روزانه مارچوبه به مقدار توصیه شده مواد مورد نیاز زیر را برای بدن تامین می‌کند:
- پروتئین
- فیبر
- ویتامین A
- ویتامین C
- ویتامین E
- ویتامین K
علاوه بر این درصد بالایی از اسیدفولیک، پتاسیم و فسفر نیز دارد. در ادامه مطلب خواهیم گفت که مارچوبه دقیقاً چگونه می‌تواند برای پوست، مو و سلامت عمومی ما مفید باشد.
خواص و کاربردهای مارچوبه برای مو
وجود مقادیر بالای ویتامین‌های A و C به تقویت رشته‌های مو کمک می‌کند که به معنای تقویت و سلامت مو می‌باشد. اگر می‌خواهید موی سالمی داشته باشید، حضور مارچوبه در رژیم غذایی شما بسیار حیاتی است. روش دیگری که در آن ویتامین A به جلوگیری از ریزش مو کمک می‌کند، حفظ پوست سر از طریق تنظیم اسید رتینوئیک است.
آنتی اکسیدان‌های موجود در مارچوبه، آسیب‌های ناشی از اکسیداتیو را که باعث ایجاد مشکلاتی در پوست سر و فولیکول‌های مو می‌شود، برطرف می‌کند و موهای سالم و تغذیه شده را تضمین می‌کند.
ویتامین K که یکی از مواد معدنی مهم و تشکیل‌دهنده مارچوبه است، نقش مهمی در تقویت موهای آسیب‌دیده و افزایش رشد موهای سالم و طبیعی دارد. این ویتامین با اثر عمیقی که دارد، موانعی را که برای جریان افتادن خون وجود دارند، حذف می‌کند. این امر ممکن است زمان‌بَر باشد، اما تحریک جریان خون در زیر پوست سر با ویتامین K، اصلا ضرری ندارد که بخواهید نگران آن باشید. به همین ترتیب می‌توان بیان کرد که مارچوبه با دارا بودن ویتامین K می‌تواند موهای آسیب‌دیده را ترمیم کند و سرعت رویش مجدد موها را افزایش بدهد.
خواص و کاربردهای مارچوبه برای پوست
همانطور که گفته شد، مارچوبه حاوی مقادیر مختلفی از ویتامین‌هاست. ویتامین‌های E و C برای سلامت پوست ایده‌آل هستند. ویتامین E به بهبود رنگ پوست کمک می‌کند. این ماده به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل کرده و رادیکال‌های آزاد تولید شده توسط پوست را خنثی می‌کند.
علاوه بر این، از پوست در برابر اشعه‌های مضر UV محافظت می‌کند و در نتیجه جلوی آسیب خورشید روی پوست را می‌گیرد. کلاژن یک فیبر پروتئینی است و به طور طبیعی پوست را حفظ می‌کند. وجود ویتامین C به تولید کلاژن کمک می‌کند. علاوه بر این ویتامین C در جلوگیری از تولید ملانین تاثیرگذار است. این ماده باعث ایجاد لکه‌های تیره و تغییر رنگ پوست می‌شود.
خواص مارچوبه برای سلامتی بدن
- مبارزه با سرطان:
ویتامین B در مارچوبه می‌تواند خطر سرطان لوزالمعده، سرطان روده بزرگ و سرطان مری را کاهش دهد. با این حال، برخی مطالعات ارتباط مستقیم بین مارچوبه و پیشگیری از سرطان را به چالش می‌کشند. از این رو، می‌توان نتیجه گرفت که مارچوبه مطمئناً به درمان سرطان کمک می‌کند، اما به خودی خود نمی‌تواند راه حل درمانی باشد. - کمک به داشتن بارداری سالم و کم‌خطر:
مارچوبه با داشتن اسید فولیک به رشد مناسب جنین کمک می‌کند و خطر نقص مادرزادی را کاهش می‌دهد. زنان باردار باید روزانه حداقل ۴۰۰ میکروگرم اسید فولیک دریافت کنند که با خوردن مکمل‌ها و غذاهای مناسب (مانند مارچوبه)، میتوانند این نیاز را برطرف کنند. گلوتاتیون موجود در مارچوبه باعث بهبود کیفیت تخمدان‌ها می‌شود و باروری را تقویت می‌کند. - بهبود سلامت بینایی:
ویتامین A موجود در مارچوبه در اینجا کار بزرگی انجام می‌دهد. این ویتامین به شبکیه چشم شما کمک می‌کند تا نور را جذب کند. مارچوبه همچنین سرشار از ویتامین E و آنتی اکسیدان‌های فوق العاده قدرتمند لوتئین و زاگزانتین است. ویتامین E بینایی را تقویت می‌کند در حالی که لوتئین و زاگزانتین از چشمان شما را در برابر بیماری‌هایی مانند آب مروارید محافظت می‌کند. - کمک به سلامت قاعدگی:
در دوران عادت ماهیانه، زنان احساس خستگی و بی‌حالی بیشتری می‌کنند و این زمانی است که ویتامین‌های گروه B به کمکتان می‌آیند. مارچوبه همچنین به عنوان تولیدکننده استروژن می‌تواند در کاهش علائم یائسگی نقش داشته باشد. - تقویت سلامت مغز:
مارچوبه منبع خوبی از ویتامین‌های E و C است و طبق مطالعات انجام شده، این دو ماده مغذی ترکیبی قدرتمند در کاهش خطر آلزایمر ایجاد می‌کند. مشخص شده که مارچوبه از اختلال شناختی در افراد مسن جلوگیری می‌کند.
همچنین مارچوبه به درمان افسردگی کمک می‌کند. اسید فولیک موجود در این سبزی ممکن است روحیه شما را بالا ببرد و خستگی و بی‌حوصلگی را کاهش دهد و تحرک را بیشتر کند. - کمک به هضم غذا:
فیبر با کمک به انتقال غذا از طریق روده به هضم غذا کمک می‌کند. اینولین، یکی دیگر از فیبرهای غذایی منحصر به فرد موجود در مارچوبه، روند هضم را بهبود می‌بخشد. مارچوبه علاوه بر فیبر، سرشار از آب است و این به جلوگیری از یبوست کمک می‌کند و سلامت دستگاه گوارش را بهبود می‌بخشد.
در درمان نفخ، مارچوبه معجزه می‌کند. این سبزی خاصیت ادرارآوری دارد و ممکن است برای مدتی ادرار شما بو بگیرد، اما آب اضافی را دفع می‌کند و نفخ معده را تسکین می‌دهد. - بهبود سلامت استخوان:
کمبود ویتامین K با ضعف استخوان در ارتباط است. به هر حال مارچوبه سرشار از این ماده مغذی است. یک فنجان مارچوبه بیش از نیمی از میزان توصیه شده روزانه ویتامین K بدن را تامین می‌کند. در کنار ویتامین K پروبیوتیک‌ها نیز جذب کلسیم را افزایش می‌دهد. در نتیجه به سلامت استخوان کمک می‌کند و خطر بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان را کاهش می‌دهد.
علاوه بر آن مارچوبه مقدار قابل توجهی آهن دارد که باعث تقویت استخوان‌ها و مفاصل می‌شود.
عوارض جانبی مصرف مارچوبه
- خطرناک برای افرادی که به گیاه آمبروسیا حساسیت دارند:
اینولین یکی دیگر از ترکیبات تشکیل‌دهنده مارچوبه است که مقدار متوسط آن، ۲ الی ۳ گرم می‌باشد. اینولین برخلاف سایر فیبرها، نوعی فیبر محلول است. تجربه نشان داده که اگر افرادی که به گیاه آمبروسیا حساسیت دارند؛ از مارچوبه به مقدار زیادی استفاده کنند، نشانه‌های آنافیلاکسی را در اندام‌های چهره‌ی خود احساس می‌کنند. علائم آنافیلاکسی این دسته از افراد خاص، حادتر است و حتی ممکن است منجر به مرگ شود. - تشدید ایجاد حالتی شبیه به نفخ شکم، درد شکم و افزایش حجم مدفوع:
مصرف بیش از اندازه مارچوبه می‌تواند معده و لوله گوارش را به شدت درگیر کند. به طوری که احتمال ایجاد نفخ تا چندین برابر افزایش می‌یابد و دردهایی در قسمت پایین و بالای معده، شما را رنجور می‌کند. در پی آن، حجم مدفوع بدن افزایش می‌یابد و مدام مجبور هستید که به دستشویی بروید.
