آب زرشک؛ خواص، فواید و کاربردها
آب زرشک؛ خواص، فواید و کاربردها
راهنمای محتوا
زرشک به عنوان یک منبع آنتی‌اکسیدان قوی عمل می‌کند و ممکن است به بهبود و پیشگیری از بیماری‌هایی مانند دیابت، مبارزه با عفونت‌های دندانی و درمان آکنه کمک کند. زرشک در ایران به وفور یافت می‌شود و می‌توان به آسانی از خواص آن بهره‌مند شد.
خاستگاه و زیست بوم میوه زرشک
شاید به صورت دقیق نتوان خاستگاه اولیه زرشک را تعیین کرد اما می توان آن را بیشتر به مناطق استوایی در قاره های مختلف نسبت داد.
البته هم اکنون تولیدکننده اصلی زرشک در جهان کشور ایران است.
خواص آب زرشک
جالب است بدانید که یک وعده ۴/۱ فنجان یا ۲۸ گرم)زرشک خشک حاوی کالری: ۸۹، پروتئین: ۱ گرم، چربی: ۱ گرم، کربوهیدرات: ۱۸ گرم، فیبر: ۳ گرم، ویتامین :C 213٪ ارزش روزانه و آهن: ۱۵٪ ارزش روزانه است. علاوه بر این، زرشک حاوی روی ، منگنز و مس است که همگی مواد معدنی کمیاب هستند که در ایمنی و پیشگیری از بیماری‌ها نقش بسزایی دارند. رنگ قرمز روشن زرشک از آنتوسیانین‌ها به وجود می‌آید که رنگ‌دانه‌های گیاهی هستند که ممکن است سلامت مغز و قلب شما را تأمین کنند.
خواص زرشک برای سلامتی بدن
زرشک سرشار از بربرین است؛ یک ترکیب گیاهی منحصر به فرد که ممکن است با چندین فواید سلامتی همراه باشد.بربرین عضوی از خانواده آلکالوئیدها است، گروهی از ترکیبات معروف به اثرات درمانی. مطالعات نشان داده است که این ماده به عنوان یک آنتی‌اکسیدان قدرتمند، در مبارزه با آسیب سلولی ناشی از مولکول‌های واکنشی به نام رادیکال‌های آزاد، عملکرد خوبی دارد. از این رو از جمله خواص آب زرشک و بربرین موجود در آن کاهش سطح قند خون و کلسترول، کاهش سرعت پیشرفت سلول‌های خاص سرطانی، مبارزه با عفونت‌ها و اثرات ضدالتهابی است.
- درمان دیابت:
خواص آب زرشک به ویژه محتوای بربرین موجود در آن ممکن است در کنترل دیابت، یک بیماری مزمن که با سطح بالای قند خون مشخص می‌شود، نقش داشته باشد. به طور خاص نشان داده شده که بربرین نحوه واکنش سلول‌های شما به هورمون انسولین را که میزان قند خون را تنظیم می‌کند، بهبود می‌بخشد.
همین امر نیز ممکن است به کاهش سطح قند خون کمک کند. یک مطالعه ۳ ماهه بر روی ۳۶ بزرگ‌سال مبتلا به دیابت نوع ۲ نشان داد که مصرف ۱.۵ گرم بربرین در روز منجر به کاهش قابل توجه ۲ درصدی در هموگلوبین ۱ A c در مقایسه با مقادیر پایه آن شده بود. در حقیقت، محققان دریافتند که تأثیرات مفید بربرین بر قند خون و هموگلوبین ۱ A c با اثرات داروی مرسوم دیابت متفورمین قابل مقایسه است. - درمان اسهال:
قرن‌هاست که از خواص آب زرشک طبیعی و خود زرشک برای درمان اسهال استفاده می‌شود. این امر احتمالاً به دلیل غلظت بالای بربرین است که به شما کمک می‌کند تا با دفع گیرنده‌های خاص، از انتقال مدفوع به روده به کندی جلوگیری کرده و در نتیجه از اسهال جلوگیری می‌کند.
در حقیقت، یکی از قدیمی‌ترین مطالعات انسانی بر روی بربرین نشان داد که این بیماری اسهال ناشی از عفونت ناشی از برخی باکتری‌ها از جمله E. coli را درمان می‌کند. - جلوگیری از سندروم متابولیک:
خوردن زرشک و خواص آب زرشک طبیعی ممکن است به جلوگیری از سندرم متابولیک کمک کند. سندرم متابولیک مجموعه‌ای از عوامل است که خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و دیابت را افزایش می‌دهد. به طور خاص، زرشک‌ها و خواص آب زرشک طبیعی ممکن است از چاقی و افزایش قند خون، کلسترول، تری گلیسیرید و فشارخون جلوگیری کنند که همه از عوامل خطر این سندرم هستند.
یک مطالعه ۸ هفته‌ای بر روی ۴۶ بیمار مبتلا به دیابت نوع ۲ نشان داد که نوشیدن حدود ۷ اونس (۲۰۰ میلی‌لیتر) آب زرشک در روز به طور قابل توجهی فشارخون، تری گلیسیرید، کلسترول و قند خون را کاهش می‌دهد. خواص آب زرشک طبیعی علاوه بر بهبود عوامل سندرم متابولیک، ممکن است به کاهش استرس اکسیداتیو در کسانی که قبلاً به این بیماری مبتلا هستند کمک کند.
استرس اکسیداتیو از آسیب سلول‌های بنیادی ناشی از مولکول‌های واکنشی به نام رادیکال‌های آزاد ناشی می‌شود. داشتن استرس اکسیداتیو بیش از حد میتواند منجر به بیماری‌های قلبی و سایر بیماری‌ها شود.
یک مطالعه ۶ هفته‌ای بر روی ۱۰۶ فرد مبتلا به سندرم متابولیک نشان داد که مصرف ۶۰۰ میلی‌گرم زرشک خشک در روز به طور قابل توجهی استرس اکسیداتیو را کاهش می‌دهد.خواص آب زرشک طبیعی نیز این ویژگی را در خود دارد. - سلامت دهان و دندان:
آیا می‌دانستید که خواص آب زرشک برای سلامت دهان و دندان نیز مفید است. مطالعات لوله آزمایشگاهی نشان داده است که آب زرشک میتواند با التهاب مقابله کند. این احتمالاً به این دلیل است که بربرین به عنوان یک ماده ضدالتهابی قدرتمند عمل می‌کند. این خواص آب زرشک ممکن است به درمان بیماری‌های التهابی دندان مانند التهاب لثه، که با تجمع پلاک، تورم و تحریک لثه نمایان می‌شود، کمک کند.
یک مطالعه بر روی ۴۵ پسر در سنین ۱۱ تا ۱۲ سال نشان داد که استفاده از ژل دندانی زرشک به مدت ۲۱ روز پلاک و التهاب لثه را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. این مطالعه همچنین نشان داد که ژل زرشک از خمیردندان‌های ضد پلاک سنتی مؤثرتر است. مصرف آب زرشک طبیعی به شما کمک می‌کند تا از فواید و خواص آب زرشک برای سلامت بدن و پیشگیری از بیماری‌ها بهره ببرید.
عوارض جانبی مصرف آب زرشک
به دلیل مواد موجود در زرشک مصرف آن و آب زرشک برای زنان باردار به هیچ وجه توصیه نمی شود و حتی در برخی موارد معدود هم میتواند اثر سقط جنینی داشته باشد. همچنین باید گفت که مصرف بالای آب زرشک می تواند سبب کاهش فشار خون، کاهش ضربان قلب، تهوع و حتی نفخ شود بنابراین باید در مصرف آن تعادل را رعایت کرد.
