آنفولانزا؛ انواع، علائم و درمان
راهنمای محتوا
آنفلوانزا نوعی عفونت ویروسی است که به ریه ها، بینی و گلو حمله می‌کند. آنفلونزا یک بیماری تنفسی مسری است که علائمش در طیف خفیف تا شدید قرار می‌گیرند. آنفولانزا و سرماخوردگی علائم مشابهی دارند. تشخیص تفاوت این دو بیماری دشوار است. در بیشتر موارد، علائم آنفولانزا شدیدتر و طولانی تر از سرماخوردگی است.
معمولا فصل آنفولانزا از پاییز شروع و تا اوایل بهار ادامه دارد و همراه با آن آبریزش، عطسه، سرفه، خستگی و همه علایم شناخته شده آنفولانزا شیوع پیدا می‌کند.
تفاوت بین سرماخوردگی و آنفولانزا چیست؟
سرماخوردگی و آنفولانزا ممکن است در ابتدا شبیه به نظر برسد. هر دو بیماری تنفسی هستند و می‌توانند علائم مشابهی ایجاد کنند. اما ویروس‌های مختلف باعث این دو بیماری می‌شوند.
سرماخوردگی و آنفولانزا علائم مشترک زیادی دارند. افراد مبتلا به هر دو بیماری اغلب حالت‌های زیر را تجربه می‌کنند:
- آبریزش بینی یا گرفتگی بینی
- عطسه کردن
- بدن درد
- خستگی عمومی
به طور معمول، علائم آنفولانزا شدیدتر از علائم سرماخوردگی است.
تفاوت بارز دیگر این دو در جدی بودن آنهاست. سرماخوردگی به ندرت باعث ایجاد سایر شرایط یا مشکلات سلامتی میشود. اما آنفولانزا می‌تواند منجر به موارد زیر شود:
- سینوزیت
- عفونت گوش
- ذات الریه
- سپسیس
انواع مختلف آنفولانزا
ویروس‌های آنفلوانزا که روی انسان اثر می‌گذارند سه نوع اند: A-B-C
ویروس‌های نوع A و B باعث شیوع سالانه آنفلوانزا می‌شوند که حدود ۲۰ درصد از جمعیت مبتلا علائمی از قبیل آبریزش، درد، سرفه و تب دارند. نوع C ویروس نیز باعث آنفلوانزا میشود اما، علائم آنفولانزای نوع C بسیار کمتر است.
- ویروس آنفولانزای نوع A:
ویروس‌های آنفولانزای نوع A یا آنفلوانزای A قادر به آلوده سازی حیوانات هستند، گرچه بیشتر مبتلایان انسان اند. پرندگان وحشی معمولاً به عنوان میزبان این ویروس آنفولانزا عمل می‌کنند. ویروس آنفولانزای نوع A به طور مداوم در حال تغییر است و به طور کلی مسئول همه گیری‌های بزرگ آنفلوانزا است. ویروس آنفلوانزای ) A2 یکی از اشکال دیگر آنفلوانزا نوع A ) توسط افرادی که قبلاً آلوده شده اند پخش میشود. متداول ترین نقاط سرایت آنفولانزا، آن سطوحی که فرد آلوده لمس کرده و اتاق‌هایی که اخیراً در آنها بوده است، خصوصاً مناطقی که عطسه یا سرفه کرده‌اند. - ویروس آنفولانزای نوع B:
برخلاف ویروس‌های آنفلوانزای نوع A، آنفلوانزای نوع B فقط در انسان یافت میشود. آنفولانزای نوع B ممکن است واکنش کمتری نسبت به ویروس آنفلوانزای نوع A ایجاد کند، اما گاهی اوقات، آنفلوانزای نوع B هم می‌تواند بسیار خطرناک باشد. ویروس‌های آنفلوانزای نوع B بر اساس زیر گروه طبقه بندی نشده و باعث اپیدمی نمی‌شوند. - ویروس آنفولانزای نوع C:
ویروس آنفلوانزای C نیز در انسان دیده میشود. با این حال، از هر دو نوع A یاB خفیف تر است. انسا به طور کلی از ویروس آنفلوانزای نوع C خیلی بیمار نمی‌شود و همچنین ویروس‌های آنفولانزای نوع C باعث شیوع بیماری‌های همه گیر نمی‌شود.
آنفولانزای مرغی چیست؟
پرندگان می‌توانند به ویروس‌های آنفلوانزای A و همه انواع مختلف آن آلوده شوند که یکی از این ویروس‌ها آنفلونزای مرغی است. پرندگان توانایی حمل ویروس‌های آنفلوانزا نوع B یا C را ندارند.
سه زیرگروه اصلی آنفولانزای مرغی وجود دارد که شامل H5، H7 و H9 است. زیرگروه‌های H5 و H7 کشنده ترین هستند، در حالی که زیرگروه H9 خطر کمتری دارد. خطر ابتلا به آنفولانزای مرغی به رغم بسیار کشنده بودن (با نرخ مرگ ۵۰ درصد از مبتلایان) به طور کلی در اکثر افراد کم است زیرا ویروس به طور عادی به انسان منتقل نمی‌شود. عفونت در اثر تماس با پرندگان آلوده رخ می‌دهد. همچنین شیوع این عفونت از انسان به انسان بسیار نادر است.
علائم آنفولانزا چیست؟
در اینجا برخی از علائم رایج آنفولانزا ذکر شده است:
- تب:
آنفولانزا تقریباً همیشه باعث افزایش دمای بدن و تب میشود. بیشتر تب‌های مربوط به آنفولانزا از در محدوده دمایی ۳۷. ۸ تا ۴۰ درجه سانتیگراد قرار دارند. اگرچه خطرناک، اما غیر معمول نیست که کودکان کم سن تب بالاتری نسبت به بزرگسالان داشته باشند.
هنگامی که بدن درجه حرارت بالایی دارد ممکن است تب احساس شود. علائمی که همراه تب بروز می‌کنند شامل لرز، تعریق، یا سرد بودن علی رغم دمای بالای بدن میشود. بیشتر تب‌ها کمتر از ۱ هفته طول، معمولاً حدود ۳ تا ۴ روز طول می‌کشند. - سرفه:
سرفه خشک و مداوم در آنفلوانزا شایع است. با پیشروی بیماری سرفه ممکن است، ناخوشایند و دردناک تر شود. در این مدت ممکن است گاهی دچار تنگی نفس یا ناراحتی قفسه سینه شوید. بسیاری از سرفه‌های مربوط به آنفولانزا می‌توانند تا حدود ۲ هفته ادامه داشته باشند. - دردهای عضلانی:
دردهای عضلانی مربوط به آنفولانزا بیشتر در گردن، کمر، بازوها و پاها مشاهده میشود. آنها اغلب می‌توانند شدید باشند، حتی ممکن است هنگام تلاش برای انجام کارهایسنگین حرکت را دشوار کنند. - سردرد:
اولین علامت آنفولانزا ممکن است سردرد شدید باشد. بعضی اوقات علائم، از جمله حساسیت به نور و صدا، همراه با سردرد ظاهر می‌شوند. - خستگی:
احساس خستگی یک علامت نه چندان واضح آنفولانزا است. به طور کلی احساس ناخوشی و خستگی می‌تواند نشانه بسیاری از شرایط باشد اما احساس خستگی مربوط به آنفلونزا می‌تواند سریع بروز کند و غلبه بر آن دشوار باشد.
سایر علائم آنفولانزا
عفونت گوش
اسهال
حالت تهوع
استفراغ
سرگیجه
درد شکم
درد قفسه سینه
حمله آسم
ذات الریه
برونشیت
مسائل قلبی
آیا داروی آنفولانزا وجود دارد؟
داروهایی به نام داروهای ضد ویروس می‌توانند آنفولانزا را درمان کنند. نمی‌توانید این داروها را از طریق داروخانه در داروخانه خریداری کنید. این داروها فقط با نسخه پزشکی در دسترس هستند و برای دریافت نسخه پزشکی باید به پزشک یا ارائه دهنده خدمات بهداشتی مراجعه کنید.
داروهای ضد ویروسی که برای درمان آنفولانزا استفاده می‌شوند می‌توانند به کاهش علائم کمک کنند. آنها همچنین می‌توانند مدت زمان آنفلوانزا را یک یا دو روز کوتاه کنند.
در صورت ابتلا به آنفولانزا، ممکن است مصرف داروهای ضد ویروس کمک کند، اما این داروها عوارض جانبی نیز دارند. برای درک خطرات با پزشک خود صحبت کنید. تحقیقات نشان می‌دهد داروهای ضد ویروس در صورت استفاده تا ۴۸ ساعت پس از بروز علائم، بهترین عملکرد را دارند. اگر آن فرصت را از دست داده اید نگران نباشید بعد از بازه‌ی زمانی ذکر شده هنوز می‌توانید فوایدی از مصرف دارو مشاهده کنید.
این امر به ویژه اگر در معرض خطر بالایی هستید یا به بیماری‌های دیگری نیز مبتلا است، بیشتر صدق می‌کند. مصرف داروهای ضد ویروسی ممکن است از شما در برابر عوارض آنفولانزا محافظت کند. این عوارض شامل ذات الریه و سایر عفونت است.
واکسن آنفولانزا
آنفولانزا یک ویروس جدی است که سالانه منجر به بیماری افراد زیادی میشود. در برخی موارد، آنفولانزا حتی می‌تواند کشنده باشد. مرگ و میر ناشی از آنفولانزا بیشتر در سنین بالای ۶۵ دیده میشود، اما در کودکان و بزرگسالان نیز رخ می‌دهد.
بهترین و کارآمدترین راه برای جلوگیری از آنفولانزا و شیوع آن، واکسیناسیون آنفلوانزا است.
واکسن آنفولانزا به اشکال زیر در دسترس است:
- شات تزریقی
- تزریق با دوز بالا (برای افراد بالای ۶۵ سال)
- تزریق داخل پوستی
- اسپری بینی
هرچه تعداد واکسن‌های آنفلوانزا بیشتر شود، آنفلوانزا کمتر گسترش می‌یابد. در صورت ابتلا به آنفولانزا، واکسیناسیون می‌تواند از شدت بیماری بکاهد.
واکسن آنفولانزا چگونه کار می‌کند؟
دانشمندان برای ساخت واکسن، سویه‌هایی از ویروس آنفولانزا را انتخاب می‌کنند که تحقیقات نشان می‌دهد در فصل آینده‌ی اپیدمی آنفولانزا بیشترین شیوع را خواهد داشت. میلیون‌ها واکسن با این سویه‌ها تولید و توزیع میشود.
با دریافت واکسن، بدن شروع به تولید آنتی بادی علیه آن سویه‌های ویروس می‌کند. این آنتی بادی‌ها از بدن در برابر ویروس محافظت می‌کنند.
اما اگر در نهایت با سویه دیگری از ویروس تماس پیدا کنید ممکن است بیمار شوید. اما علائم شدت کمتری خواهد داشت زیرا شما واکسیناسیون کرده اید. بسیاری از افراد گزارش می‌کنند که هر ساله از ترس ابتلا،از تزریق واکسن آنفولانزا اجتناب می‌کنند. مهم است که درک کنیم واکسن آنفلوانزا نمی‌تواند باعث ایجاد آنفولانزا شود.
آنفولانزا چه مدت طول می‌کشد؟
بیشتر افراد در حدود یک هفته بهبود می‌یابند. اما ممکن است چند روز دیگر طول بکشد تا به حالت معمول خود برگردید. اگر آنفولانزا دارید، ویروس می‌تواند یک روز قبل از بروز علائم و ۵ تا ۷ روز بعد از بروز به فرد دیگری منتقل شود.
گروه‌های پرخطر شامل:
- افراد با سیستم ایمنی ضعیف
- زنانی که باردار هستند یا از زمان زایمانشان ۲ هفته می‌گذرد
- افرادی که حداقل ۶۵ سال سن دارند
- کودکان زیر ۵ سال (به ویژه افراد زیر ۲ سال)
- افرادی که در مراکز نگهداری مزمن یا خانه‌های سالمندان زندگی می‌کنند
- افرادی که بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی یا ریوی دارند
تشخیص و درمان آنفولانزا
اگر در معرض ویروس آنفولانزا بوده اید، به محض بروز علائم، به پزشک خود مراجعه نمایید. پزشک ممکن است فوراً آزمایش ویروس آنفولانزا را انجام دهد. همچنین ممکن است داروی ضد ویروس برای جلوگیری از عوارض تجویز کنند. آنفلوانزا بیماری خفیفی نیست. اما درمان‌هایی برای علائم آنفولانزا در دسترس است و بسیاری از آنها بسیار تسکین دهنده است.
در صورت ابتلا به آنفولانزا این روش‌های درمانی را در ذهن داشته باشید:
- مسکن ها:
مسکن‌هایی مانند استامینوفن و ایبوپروفن اغلب برای تسکین علائم توصیه می‌شوند. از جمله دردهای عضلانی، سردرد و تب. - داروهای ضد احتقان:
این نوع دارو می‌تواند به رفع گرفتگی بینی و فشار در سینوس‌ها و گوش شما کمک کند. هر نوع داروی ضد احتقان می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند، بنابراین حتما برچسب‌های راهنمای دارو را بخوانید تا بهترین مورد را پیدا کند. مصرف این نوع دارو به رقیق شدن ترشحات ضخیم سینوس کمک می‌کند که باعث میشود مسیر‌های مسدود شده باز شوند. همجنین ممکن است داروهای ضد احتقان باعث سرفه شوند. - ضد سرفه:
سرفه یکی از علائم رایج آنفولانزا است و برخی از داروها می‌توانند به تسکین آن کمک کنند. اگر نمی‌خواهید دارو مصرف کنید، برخی از دمنوش عسل و لیمو برای تسکین گلودرد و سرفه استفاده می‌کنند. مراقب باشید که داروها را با هم ترکیب نکنید. استفاده از داروهای غیرضروری می‌تواند عوارض جانبی ناخواسته ای ایجاد کند. بهتر است داروهایی را مصرف کنید که به منظور درمان علائم غالب در بدنتان تهیه می‌شوند.
در دوره‌ی ابتلا، استراحت کافی داشته باشید. بدن شما به سختی علیه ویروس آنفلوانزا می‌جنگد، بنابراین باید مقدار زیادی استراحت به آن بدهید. همچنین باید مایعات زیادی بنوشید. آب، نوشیدنی‌های ورزشی کم قند و سوپ می‌تواند به شما در حفظ آب بدنتان کمک کند. مایعات گرم مانند سوپ و چای علاوه بر این، به کاهش درد گلو درد کمک می‌کند.
مواد غذایی موثر در درمان آنفولانزا
- زنجبیل:
قرن هاست که از فواید ریشه زنجبیل برای سلامتی صحبت میشود، اما اکنون اثبات علمی‌خواص درمانی آن موجود است. چند برش ریشه زنجبیل خام در آب جوش به تسکین سرفه یا گلو درد کمک می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد که می‌تواند احساس حالت تهوع را که اغلب همراه با آنفلوانزا است برطرف کند. به عنوان مثال، تحقیقات نشان داده اند که فقط ۱ گرم زنجبیل می‌تواند “تهوع بالینی ناشی از دلایل مختلف” را کاهش دهد. - آب سبزیجات:
از آنجا که ممکن است در حین بهبودی از آنفلوانزا تمایل به تهیه و خوردن سالاد نداشته باشید، به جای آن یک لیوان آب سبزیجات کم سدیم امتحان کنید. آنتی اکسیدان‌های داخل سبزیجات سیستم ایمنی بدن را در برابر میکروب‌ها تقویت می‌کنند. - سیر:
سیر می‌تواند انتخاب خوبی برای غذاهایی مانند سوپ باشد. به نظر می‌رسد که سیر توانایی تقویت سیستم ایمنی بدن را دارد و ممکن است به شما کمک کند تا کمتر دچار آنفولانزا و سرماخوردگی شوید. - چای داغ:
برای دریافت برخی آنتی اکسیدان ها، چای سبز و سیاه بنوشید. در بخار چای نفس بکشید تا به گرفتگی بینی کمک کند. یک قاشق عسل و یک مقدار لیمو اضافه کنید تا گلودرد شما تسکین یابد. - سوپ مرغ:
سوپ مرغ به شما کمک می‌کند مایعات مورد نیاز خود را دریافت کنید و همچنین بسیار مغذی است. همچنین سوپ مرغ داغ باعث میشود که قسمت مجاری تنفسی شما باز شده و راحت تر تنفس کنید
دوره نهفتگی آنفولانزا چیست؟
دوره نهفتگی معمول برای آنفولانزا ۱ تا ۴ روز است. نهفتگی به دوره ای گفته میشود که ویروس در بدن شما در حال رشد است. در این مدت ممکن است هیچ علائمی از ویروس مشاهده نکنید. این بدان معنا نیست که شما قادر به انتقال آن به شخص دیگری نیستید. بسیاری از افراد قادرند ویروس را از یک روز قبل از بروز علائم به دیگران منتقل کنند.
میلیون‌ها قطره کوچکی که هنگام عطسه، سرفه یا گفتگو تولید می‌شوند، می‌توانند ویروس آنفولانزا را گسترش دهند. این قطرات از طریق بینی، دهان یا چشم وارد بدن میزبان می‌شوند. با لمس سطحی که ویروس روی آن قرار دارد و سپس با لمس بینی، دهان یا چشم در معرض ابتلا به آنفولانزا قرار می‌گیرد. افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند نیز ممکن است علائم ویروس را مدت طولانی تری تجربه کنند.
اگر آنفولانزا یا علائم آنفولانزا دارید، در خانه بمانید. و سهم خود را را برای جلوگیری از شیوع ویروس به افراد دیگر انجام دهید. اگر مبتلا به ویروس تشخیص داده شدید، به کسانی که روز قبل از ظهور علائم خود ارتباط داشته اید، هشدار دهید.
کنترل شیوع عفونت
واکسن آنفولانزا ۱۰۰ درصد موثر نیست، بنابراین انجام اقدامات مختلف برای کاهش شیوع عفونت نیز مهم است، از جمله:
- شستن مرتب دستان خود با آب و صابون به مدت حداقل ۲۰ ثانیه یک روش موثر برای جلوگیری از بسیاری از عفونت‌های شایع است. اگر آب و صابون در دسترس نیست از ضد عفونی کننده‌های الکلی استفاده کنید.
- از دست زدن به صورت، چشم، بینی و دهان خودداری کنید.
- جلوی دهان خود را هنگام سرفه و عطسه بگیرید. داخل یک دستمال یا آرنج خود سرفه یا عطسه کنید. سپس دستان خود را بشویید.
- سطوح را تمیز کنید. سطوحی که در معرض تماس زیاد قرار دارند را مرتباً تمیز کنید.
- از ازدحام جمعیت پرهیز کنید. آنفولانزا به راحتی در هر کجا که مردم جمع شوند – در مراکز نگهداری از کودکان، مدارس، ساختمان‌های اداری، سالن‌های انتظار و حمل و نقل عمومی‌گسترش می‌یابد. با اجتناب از ازدحام در فصل آنفولانزا، احتمال عفونت را کاهش می‌دهید.
