زگیل؛ انواع، علائم و درمان

زگیل بخش گوشتی یا پوستی کوچکی از بافت خارجی بدن با سطحی سفت و سخت است که می‌تواند در هر نقطه از بدن ظاهر شود.

قبل از هر چیزی چند تا نکته ابتدایی در مورد زگیل باید بگوییم:

• زگیل می‌تواند به حالت یک تاول سفت یا یک گل کلم کوچک ظاهر شود.
• زگیل در اثر آلودگی به ویروس‌های خانواده ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود.
• ظاهر زگیل به محل قرارگیری آن بر روی بدن و ضخامت پوست بستگی دارد.
• زگیل کف دست روی دست ظاهر می‌شود و میخچه نیز بر روی کف پا بوجود می‌آید.

خب حالا با همراه باشید تا مفصل در مورد زگیل، انواع و علائم و درمانش صحبت کنیم:

دو نکته در مورد زگیل و ارتباطش با سن افراد:

• تخمین زده می‌شود که از هر 3 کودک و نوجوان 1 نفر زگیل داشته باشد.
• در میان بزرگسالان فقط 3 تا 5 درصد آن‌ها زگیل می‌گیرند.

این احتمالاً به این دلیل است که سیستم ایمنی بدن با گذشت زمان به گونه بهتری قادر به جلوگیری از پیشرفت آنها می‌شود. افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند بیشتر دچار زگیل می‌شوند.

نگاهی کلی به زگیل ها

زگیل‌های معمولی، بخشی از پوست هستند که به صورت ریز و دانه‌ای رشد کرده و بیشتر روی انگشتان یا دستان شما بوجود می‌آیند. زگیل‌های معمولی اغلب دارای الگوی نقاط ریز سیاهی هستند که در واقع رگ‌های خونی کوچک و خون لخته شده است.

زگیل‌ های رایج توسط ویروس ایجاد می‌شوند و با لمس منتقل می‌شوند. بعد از اینکه پوست شما در معرض ویروس قرار گرفت، ممکن است دو تا شش ماه زگیل بر روی بدن شما باقی بماند. زگیل های معمولی معمولاً بی‌ضرر بوده و در نهایت خود به خود از بین می‌روند. اما بسیاری از افراد تصمیم می‌گیرند که آنها را حذف کنند زیرا آن‌ها را آزاردهنده یا شرم آور می‌دانند.

انواع زگیل

موارد زیر متداول‌ترین انواع زگیل هستند.

• زگیل های معمولی یا verruca vulgaris:
  زگیل های معمولی دارای سطحی سفت، برجسته و ناهمواندر و ممکن است شبیه گل کلم به نظر برسند. این نوع زگیل ممکن است در هر جایی از بدن رشد کند، اما بیشتر اوقات این نوع زگیل در اطراف انگشتان، آرنج، زانوها و هر ناحیه‌ای با پوست شکسته دیده می‌شود. رگ‌های خونی لخته شده اغلب در زگیل‌های معمولی به صورت لکه‌های کوچک و تیره دیده می‌شوند. این موارد به زگیل دانه‌ای معروف هستند.
• میخچه کف پا:
  یک توده سخت و بعضی مواقع دردناک، اغلب همراه با چندین لکه سیاه در مرکز آن؛ معمولاً فقط در پاشنه پا پیدا می‌شود. آن‌ها معمولاً به داخل پوست رشد می‌کنند زیرا وزن فرد به کف پا فشار می‌آورد. این زگیل ها به طور معمول دارای یک نقطه سیاه کوچک هستند که توسط بافتی سفت و سفید احاطه شده است. زگیل‌های کف پا اغلب به سختی پاک می‌شوند.
• زگیل پهن یا verruca plana:
  زگیل‌هایی با سطحی پهن و گرد هستند و اغلب رنگی مایل به زرد یا قهوه‌ای دارند و ممکن است به رنگ پوست  هم باشند. با اسم زگیل های تخت نیز شناخته می‌شوند و اغلب در مناطق آفتابی رشد می‌کنند. این نوع زگیل به تعداد زیادی تکثیر می‌شود. معمولا بین 20 تا 100عدد. با این حال از همه انواع زگیل این نوع، محتمل‌تر است که به خودی خود از بین بروند.
• زگیل های رشته‌ای یا پنجه‌ای یا verruca filiformis:
  زگیل های رشته‌ای بلند و نازک هستند. آن‌ها می‌توانند به سرعت روی پلک‌ها، گردن و زیر بغل رشد کنند.
• زگیل خانه‌خانه:
  زگیل های خانه‌خانه گروهی از زگیل‌های کف پا در یک خوشه بزرگ هستند. برخلاف خال‌ها، زگیل‌ها اغلب به همان رنگ پوست فرد هستند. زگیل‌ها چرک ندارند مگر اینکه آلوده شوند. در صورت بروز عفونت ، ممکن است به درمان با آنتی بیوتیک نیاز داشته باشند.

علائم

زگیل‌های معمولی معمولاً روی انگشتان یا دستان شما ظاهر می شوند و معمولا:

• به صورت برجستگی‌های کوچک، گوشتی و دانه‌ای بوجود می‌آیند.
• رنگشان یا به رنگ بدن است یا سفید یا صورتی یا حتی برنزه.
• هنگام لمس سفت و سخت به نظر می‌رسند.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم

در صورت بروز زگیل بهتر است به پزشک مراجعه کنید اگر:

• باعث درد می‌شود
• به راحتی خونریزی می‌کند
• تغییر شکل می‌دهد
• به راحتی به سایر قسمت‌های بدن گسترش می‌یابد
• پس از حذف دوباره برمی‌گردد
• در منطقه‌ای ظاهر می شود که دم دست است یا باعث خونریزی مداوم می‌شود و بر فعالیت‌های روزمره مانند اصلاح، ورزش و غیره تأثیر بگذارد. افرادی که می‌خواهند زگیل به دلایل زیبایی برداشته شود باید به پزشک مراجعه کنند.

علل

زگیل‌های رایج توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شوند. این ویروس کاملاً شایع است و بیش از 150 نوع دارد، اما فقط تعداد کمی باعث زگیل در دست شما می‌شود.

• برخی از گونه‌های HPV از طریق تماس جنسی منتقل می‌شوند.
• بیشتر اشکال این ویروس با تماس پوستی گاه به گاه یا از طریق اشیا مشترک مانند حوله‌ها منتشر می‌شوند.
• این ویروس معمولاً از طریق شکستگی‌های پوست شما مانند خراش‌ها گسترش می‌یابد.
• گاز گرفتن ناخن‌ها همچنین می‌تواند باعث گسترش زگیل در نوک انگشتان و اطراف ناخن شود.

سیستم ایمنی بدن هر فرد به ویروس HPV متفاوت پاسخ می‌دهد ، بنابراین هرکسی که با HPV تماس پیدا کند دچار زگیل نمی‌شود. ویروس‌های HPV باعث رشد بیش از حد و سریع کراتین می‌شوند که یک پروتئین سخت در لایه بالایی پوست است.

سویه‌های مختلف HPV باعث ایجاد زگیل‌های مختلف می شوند. ویروس ایجاد کننده زگیل می‌تواند از طریق تماس نزدیک پوست با پوست و از طریق تماس با حوله یا کفش منتقل شود.

ویروس می‌تواند از طریق موارد زیر به سایر قسمت های بدن منتقل شود:

• خاراندن یا گاز گرفتن زگیل
• مکیدن انگشتان
• جویدن ناخن اگر در اطراف ناخن زگیل وجود داشته باشد
• تراشیدن صورت یا پاها

داشتن پوستی مرطوب یا آسیب دیده و تماس با سطوح ناهموار خطر ابتلا را افزایش می‌دهد. به عنوان مثال فردی که دچار خراش یا بریدگی کف پا است احتمالاً در استخرهای شنای عمومی و اطراف آن دچار وروکوس می‌شود. پوشیدن کفش دوش یا دمپایی لاانگشتی هنگام استفاده از دوش‌های عمومی یا قدم زدن در کنار استخرهای عمومی می‌تواند به جلوگیری از این امر کمک کند.

خطر ابتلا به زگیل توسط فرد دیگر کم است، اما مممکن است. خصوصاً اگر فرد دارای سیستم ایمنی آسیب دیده باشد. این شامل افراد مبتلا به اچ آی وی یا ایدز و کسانی که از سرکوب کننده سیستم ایمنی بعد از عمل پیوند استفاده می‌کنند، می‌شود. لازم به ذکر است که زگیل تناسلی مسری‌تر است.

کار با گوشت به عنوان شغل (قصابی و …) همچنین خطر ابتلا به زگیل را افزایش می‌دهد. مطالعه‌ای که توسط آكادمی پزشكان خانواده آمریكا انجام شد، نشان داد كه 33 درصد كارگران كشتارگاه و 34 درصد قصاب‌های خرده فروشی دارای زگیل بر روی دست هستند.

زگیل ناحیه تناسلی

بیشتر زگیل ها بی‌خطر هستند، اما برخی از گونه‌های HPV می‌توانند باعث ایجاد زگیل در دستگاه تناسلی (داخل یا اطراف آن) شوند. در مقاله زگیل و تبخال تناسلی و نیز مقاله زگیل تناسلی در زنان مفصلا در موردش صحبت کردیم. این زگیل‌ها می‌توانند جدی‌تر از انواع معمومل باشند. در زنان آن‌ها به طور بالقوه می‌توانند منجر به سرطان دهانه رحم، مقعد و مجرا شوند.

در مردان، سرطان مقعد و سرطان آلت تناسلی نیز می‌تواند در نتیجه عفونت با برخی از انواع زگیل‌های تناسلی ایجاد شود. هرکسی که دچار زگیل تناسلی شود باید برای ارزیابی به پزشک خود مراجعه کند.

جلوگیری از ابتلا به زگیل

برای کاهش خطر ابتلا به زگیل یا گسترش آن بهتر است که:

• به زگیل‌های دیگران دست نزنید.
• از حوله‌ها، پارچه‌های دستشویی یا سایر وسایل شخصی افراد دیگر استفاده نکنید.
• کفش و جوراب را با افراد دیگر به اشتراک نگذارید.
• زگیل یا وروکا را نخراشید، زیرا این امر باعث گسترش آن می‌شود.
• هنگام ورود و خروج از دوش‌های عمومی و استخرها صندل بپوشید.
• در هنگام شنا زگیل‌ها یا وروکاها را با روکش ضد آب بپوشانید و در جاهای دیگر، مثلاً در سالن بدن سازی، جوراب یا دستکش بپوشید.
• موها را در مناطقی که دارای زگیل است اصلاح نکنید.
• هنگام گرفتن ناخن‌ها از ناخنگیر یکسانی روی ناخن آلوده و ناخن‌های سالم استفاده نکنید.
• اگر زگیل نزدیک ناخنتان است، ناخن‌های خود را گاز نگیرید.
• دست‌هایتان را تا حد ممکن خشک نگه دارید.
• پس از لمس زگیل دست‌ها را کاملا بشویید.

زگیل پدیده‌ای معمول است و می‌تواند باعث خجالت شود. ممکن است به تنهایی ناپدید شود، اما اگر از بین نرود، درمان اغلب می‌تواند به از بین بردن آنها کمک کند.

درمان زگیل

بیشتر زگیل ها بدون درمان از بین می‌روند. بسته به محل و تعداد زگیل ها ممکن است از چند هفته تا چند سال طول بکشد. معمولاً در کودکان سریع‌تر از بین می‌روند. برآورد می‌شود که یک سوم کودکان زگیل دارند، اما مطالعات نشان داده است که 50 درصد این‌ها در طی یک سال ناپدید می‌شوند و 70 درصد پس از 2 سال از بین می‌روند.

با این حال اگر ناپدید نشوند، یا اگر زگیل باعث نگرانی شود‌، کمک پزشکی در دسترس است. پزشک زگیل را معاینه می‌کند، ممکن است در مورد سابقه خانوادگی سوال کند و ممکن است مقداری از بافت را برای آزمایش ببرند.

چه روش‌های درمانی برای زگیل موجود است؟

تمام روش های درمانی زگیل برای تحریک پوست و ترشح سلول‌های ضد عفونت در بدن برای پاکسازی زگیل ها طراحی شده‌اند، که مهم ترین این روش های درمانی عبارتند از:

1. اسید سالیسیلیک

   • بیشتر کرم‌ها، ژل‌ها، رنگ‌ها و باندهایی که برای از بین بردن زگیل‌ها بدون نسخه پزشک به فروش می‌رسند دارای اسید سالیسیلیک هستند. محافظت از پوست اطراف زگیل قبل از استفاده از این روش مهم است زیرا اسید سالیسیلیک ممکن است پوست سالم را از بین ببرد. یادتان باشد که به صورت مالیده نشود.
     مالیدن ژله نفتی یا گچ ذرت به پوست اطراف زگیل می‌تواند از آسیب آن محافظت کند.
   • رعایت برخی از نکات می‌تواند اثربخشی این روش درمانی را افزایش دهد:

1. • • • با مالش دادن بافت مرده از سطح زگیل به صورت هفتگی و با استفاده از سنگ پوکه یا تخته زرد، زگیل را نرم کنید. اطمینان حاصل کنید که سنگ پوکه یا تخته سنگ زمرد در هیچ قسمت دیگری از بدن یا توسط شخص دیگری استفاده نشده است.
       • قبل از استفاده از دارو، زگیل را حدود 5 دقیقه در آب خیس کنید.
       • درمان به طور معمول هر روز و به مدت حدود 3 ماه انجام می‌شود. اگر پوست زخم شد، باید درمان را متوقف کرد.

2. سرما درمانی

   • در این روش یک مایع منجمد، اغلب نیتروژن، روی زگیل پاشیده می‌شود و سلول‌ها را از بین می‌برد. در نتیجه این کار تاول ایجاد می‌شود که در نهایت پوسته پوسته می‌شود و یک هفته بعد از بین می‌رود. این درمان باید توسط یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی انجام شود. اگر زگیل بزرگ باشد، این ممکن است به بی حسی موضعی و چندین جلسه نیاز داشته باشد.
   • داروخانه‌ها اسپری دی متیل اتر یا پروپان را برای استفاده می فروشند. این موارد نباید برای استفاده بر روی صورت استفاده شوند و نسبت به کرایوتراپی که توسط یک متخصص واجد شرایط انجام می شود، تأثیر کمتری دارند.

3. عمل جراحی

   • این مورد برای زگیل‌های معمولی نیست و خطر ایجاد زخم وجود دارد. زگیل‌هایی که به خودی خود برطرف می‌شوند جای زخمی ندارند. اگر سایر روش‌های درمانی موثر نباشد، بعضی اوقات پزشک ممکن است جراحی را به شما پیشنهاد دهد. بیشتر زگیل‌ها را می‌توان با تیغ جراحی و تحت بی حسی موضعی تراشید و برداشت.پزشکان ممکن است استفاده از کرم موضعی را حتی پس از برداشتن زگیل برای استفاده در محل توصیه کنند تا احتمال پاکسازی آن بهبود یابد. در لیزر درمانی از پرتوی دقیق لیزر برای از بین بردن زگیل استفاده می‌شود.

4. کانتاریدین

   • پزشک ممکن است ماده ای حاوی عصاره حشره‌ای به نام سوسک تاول زده و سایر مواد شیمیایی را بر روی زگیل‌ها قرار دهد. سپس منطقه با یک باند پوشانده می‌شود. این روش درمان بدون درد است اما تاول ایجاد می‌کند که ممکن است ناراحت کننده باشد. تاول زگیل را از روی پوست بلند می‌کند و پزشک قسمت مرده زگیل را خارج می‌کند.

5. تزریق آنتی ژن کاندیدا

   • سیستم ایمنی بدن انسان متوجه زگیل نمی‌شود اما اگر سیستم به صورت موضعی تحریک شود برخی از سلول‌های ایمنی فعال شده در منطقه آن را تشخیص داده و شروع به اقدام می‌کنند. این روش جای زخمی باقی نمی‌گذارد. این روش درمانی ممکن است در دوران بارداری مناسب نباشد.

6. سایر درمان‌ها

   • اگر زگیل به درمان‌های استاندارد پاسخ ندهد، یک متخصص پوست می‌تواند گزینه‌های دیگری را نیز برای استفاده شما ارائه دهد.
     • ایمونوتراپی که در آن تلاش می‌شود تا سیستم ایمنی بدن بیمار زگیل‌ها را از بین ببرد.
     • برای از بین بردن ویروس می‌توان بلومایسین یا بلنوکسان را در اطراف بافت زگیل تزریق کرد. از بلئومایسین برای درمان برخی از انواع سرطان نیز استفاده می‌شود.
     • رتینوئیدها، حاصل از ویتامین A، رشد سلول‌های پوستی زگیل را مختل می‌کند.
     • آنتی بیوتیک‌ها فقط در صورت عفونت موثر هستند.
   • از بین بردن کامل یا دائمی زگیل‌های معمول ، به خصوص در اطراف ناخن‌ها و انگشتان پا، ممکن است دشوار باشد. اگر زگیل از بین رفته باشد اما ویروس باقی بماند، ممکن است زگیل عود کند.

7. درمان‌های خانگی زگیل

درمان‌های خانگی زگیل در گذشته شامل مالش وزغ خشک و غبارآلود بر روی آن‌ها بود.

سایر پیشنهادات عبارتند از:

1. 1. 1. در مان زگیل با خود تلقینی و هیپنوتیزم: مطالعات موردی نشان می‌دهد که هیپنوتیزم ممکن است به از بین بردن زگیل کمک کند. اگر این روش نتیجه داد، ممکن است این درمان به نوعی سیستم ایمنی بدن را برای مبارزه با ویروس عامل ایجاد زگیل تحریک کند. با این حال، برای تأیید اثربخشی آن ، تحقیقات بیشتری لازم است.
      2. در مان زگیل با سیر: ترکیبات موجود در سیر ممکن است دارای فعالیت ضد ویروسی بوده و به رشد سلول‌های ویروسی کمک کند. گزارش شده است که عصاره‌های کلروفرم سیر که روی زگیل‌ها اعمال می شود رشد 3 تا 4 ماهه را پاک می‌کنند. اینکه آیا مالیدن سیر روی زگیل نیز همین تأثیر را خواهد داشت یا نه تا کنون تایید نشده است.
      3. در مان زگیل با استفاده از نوار چسب: در یک مطالعه، یک قطعه نوار چسب به اندازه زگیل مستقیماً روی زگیل قرار گرفت و پس از 6 روز برداشته شد.
         در مرحله بعد ، شرکت کنندگان قبل از مالیدن زگیل در آب، آن را با یک تخته چوب زمرد یا سنگ پوکه مالیدند. آنها سپس زگیل را تا روز بعد باز گذاشتند.

آن‌ها این چرخه را تا 2 ماه تکرار کردند. در 85 درصد موارد، زگیل ناپدید شد، در مقایسه با گروه دیگری که 60 درصد موارد زگیل‌های تحت درمان با سرما درمانی ناپدید شده بود. این یک روش مبتنی بر شواهد نیست، اما ممکن است برای کودکان مفید باشد، زیرا بدون درد و بی خطر است.